Wat voor een gemeente wil je zijn? Er is geen presentatie of gesprek over de Omgevingswet waar Pascale Georgopoulou, verbonden aan het VNG-Programma Invoering Omgevingswet, deze wezensvraag niet tegenkomt. Het is de basis voor het maken van een Omgevingsvisie, het document waarmee de raad in eerste instantie stuurt. Eenvoudige vraag, moeilijk te beantwoorden.
Deze raad had er verrassend genoeg een kant-en-klaar en breed gedragen antwoord op. ‘Wij zijn Groen en Monumentaal.’ Dit was de uitkomst van een gesprek over de toekomstvisie van een gemeente, die na een herindeling nu meerdere heterogene kernen bevatte. De raad was op zoek gegaan naar een gezamenlijke en gedeelde identiteit. De dialoog met de samenleving en maatschappelijke partners was keurig opgetekend in een brochure, inclusief kernwaarden en visie, de uitkomsten waren volledig geïnternaliseerd. De raadsleden herhaalden het mantra van groen en monumentaal. Ik mocht ze er ’s nachts voor wakker maken, het antwoord zou hetzelfde zijn.
Groen en Monumentaal dus. En, zeg: geldt dat voor de hele gemeente? Zeker wel, was het zelfverzekerde antwoord. Dus groen in het centrum én in de nieuwbouwwijk én in het buitengebied én op het bedrijventerrein? In principe wel. Dus beplanting langs de wegen en panden op het bedrijventerrein bijvoorbeeld, bomen het liefst rondom en verticaal groen. Dat is anders in het buitengebied, zag ik ze twijfelen, maar de kernwaarde blijft groen. Eigenlijk zou je een paar foto’s moeten maken, opperde iemand, zoals bij het beeldkwaliteitsplan voor het onderhoud van de openbare ruimte. Om zichtbaar te maken hoe groen groen eigenlijk is. Dan heb je er met elkaar hetzelfde beeld bij. Vijftig tinten groen, grapte iemand anders. Hetzelfde is misschien wel te proberen met de kernwaarde monumentaal. Dat is ook geen eenheidsworst, zouden referentiebeelden helpen om met elkaar het gesprek te voeren? Laten wij dat eens proberen, concludeerden ze.
Als je weet wat de identiteit is van je gemeente, voorwaar geen eenvoudige opgave, dan is de volgende stap om deze te vangen in beelden of foto’s. Het helpt inwoners en andere belanghebbenden om te begrijpen wat er in die gemeente mogelijk is en wat niet. En het helpt de raad om te toetsen of initiatieven passen binnen de Omgevingsvisie.